مستند فرهنگ شنبه تا چهارشنبه هر هفته از ساعت ۱۴:۳۰ به مدت ۳۰ دقیقه

رادیو فرهنگ

مستند فرهنگ

وقتی « گل آقا» مستند رادیویی می شود

برنامه «مستند فرهنگ» در سالروز درگذشت كیومرث صابری فومنی امروز روایتی از لبخند و گل آقایی است كه حداقل دو‌دهه خاطره سازی كرده است.

۱۴۰۲/۰۲/۱۳
|
۱۰:۰۱

در برنامه «مستند فرهنگ‌» كه شرح كوتاهی از زندگی مفاخر ادبی و فرهنگی كشورمان است، امروز ۱۳ اردیبهشت بخش هایی از داستان زندگی كیومرث صابری فومنی نامی آشنا برای مردم ایران و به ویژه آنهایی است كه در دهه ۱۳۶۰ و ۱۳۷۰ مجله مشهور «گل آقا» را در آن سال‌ها دنبال می‌كردند روایت می شود.
كیومرث صابری فومنی چهره طنز‌پردازی كه به شیوه‌ای هنرمندانه، جامعه خود و اتفاقات مختلف سیاسی و اجتماعی را نقد می‌كرد.
«كیومرث صابری فومنی» كه در میان توده‌های مردم به «گل آقا» شهرت دارد از برجسته‌ترین نویسندگان و طنزنویسان معاصر به شمار می‌آید. او نویسنده‌ای فرم‌گرا و در نظیره‌سازی از منابع غنی ادبیات فارسی، فوق‌العاده توانا بود. شیوه نگارش صابری، سهل، ممتنع و غیرقابل تقلید بود.
كیومرث صابری فومنی مشهور به گل‌آقا، ادیب و طنزپرداز معاصر، هفتم شهریور ۱۳۲۰ خورشیدی در گیلان به دنیا آمد. پدرش كه كارمند دون‌پایه وزارت دارایی و اهل رشت بود در ۱۳۱۷ خورشیدی به اداره دارایی صومعه‌سرا منتقل شد. در ۱۳۲۱ خورشیدی به اداره دارایی فومن انتقال یافت و چند ماه بعد در همان شهر درگذشت. خانواده او بسیار فقیر بودند. مادر صابری كه از معدود زنان باسواد شهر بود در مكتبخانه قرآن تدریس می‌كرد و این تنها ممر معاش خانواده پس از مرگ پدر بود كه تكافوی زندگیشان را نمی‌داد. پس، برادرش كه در آن زمان ۱۵ ساله بود، تحصیل را رها كرد تا با كار خود به معیشت خانواده كمك كند.
صابری پس از انقلاب و در زمان نخست‌وزیری شهید رجایی به مقام مشاورت فرهنگی و مطبوعاتی نخست‌وزیر منصوب شد. در زمان ریاست‌جمهوری شهید رجایی به مشاورت فرهنگی رییسجمهوری رسید و تا زمان شهادت رجایی در این مسوولیت باقی بود و هنگام ریاست‌جمهوری آیت‌الله خامنه‌ای در همان منصب ابقا شد.
مشاغلی كه صابری از بعد از انقلاب برعهده داشته است، عبارتند از: عضو هیأت مؤسس انجمن موسیقی، مشاور وزیر مسكن و شهرسازی، مدیركلی دفتر آموزش بازرگانی و حرفه‌ای وزارت آموزش و پرورش (۱۳۵۸ تا ۱۳۵۹)، تدریس در كلاس های حضوری دانشكده مكاتبه‌ای، تدریس در دانشكده روابط بین‌الملل،تدریس در مركز اسلامی آموزش فیلمسازی، همكاری با معاونت امور بین‌الملل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان مشاور افتخاری (۱۳۶۳ تا ۱۳۶۹)، عضو منتخب شورای عالی انقلاب فرهنگی در كمیته نامگذاری، عضو هیأت ایرانی در كنفرانس سران كشورهای غیرمتعهد (دهلی نو ۱۳۶۱).

مشاغل سیاسی نمی‌توانست، صابری را راضی كند به همین علت به تدریج از مشاغل سیاسی كناره گرفت و بُعد فرهنگی كار خود را وسعت بخشید. او كه مسوولیت مجله رشد ادب فارسی را برعهده داشت، گهگاه مطالبی برای روزنامه اطلاعات می‌نوشت. سفرنامه شوروی او كه بعداً با عنوان «دیدار از شوروی» به صورت كتاب منتشر شد، از این دست مطالب بود.
كیومرث صابری مدت‌ها طرح ایجاد یك ستون طنز سیاسی را در خاطر داشت. نخستین دو كلمه حرف حساب گل‌آقا، ۲۳ دی ۱۳۶۳ خورشیدی در روزنامه اطلاعات به چاپ رسید. طنز سیاسی كه از ۱۳۵۹ خورشیدی به این سو تعطیل شده بود با شكل‌گیری این ستون طنز، دوباره به بار نشست و جان تازه‌ای گرفت.
با گذشت مدت زمانی كوتاه از آغاز انتشار «دو كلمه حرف حساب»، صابری به عنوان مهم‌ترین منتقد حكومت در داخل كشور، مطرح شد.
كیومرث صابری فومنی پس از دوره‌ای از تحمل بیماری سرطان خون در صبح ۱۱ اردیبهشت ۱۳۸۳ خورشیدی در بیمارستان مهر تهران درگذشت. در حالی كه به اصرار خودش جز چند فرد معدود، شخصی از بیماری‌اش خبر نداشت. گفته می‌شود به این دلیل كه «دلی آزرده نشود و خاطری اندوهگین نگردد»
برنامه‌« مستند فرهنگ» از گروه تولید و تامین است كه ساعت۱۴:۳۰ روی موج اف ام ردیف ۱۰۶ مگاهرتز از رادیو فرهنگ پخش می شود.

دسترسی سریع
مستند فرهنگ